ปัญหาเรื่องหวยๆ สรุปอย่างไรฟังจากปาก โฆษกฯ คณะกรรมการ กองสลากฯ

 ถูกวิพากวิจารย์ ในทันทีที่กองสลาก แถลงข่าวผลิตภัณฑ์ใหม่ในรูปแบบ “สลาก 12 นักษัตร”  กับข้อสงสัยวาจะสามารถแก้ไขปัญหา การขายสลากกินแบ่งรัฐบาลแบบเก่าที่เกินราคา  แนวคิดมาจากไหน รัฐบาลจะถังแตกรึเปล่า  ผศ.ดร.ธนวรรธน์ พลวิชัย กรรมการและโฆษกคณะกรรมการสลากกินแบ่งรัฐบาล ตบเท้ามาให้คำตอบกับ ผู้ประกาศข่าว “ต๊ะ-พิภู พุ่มแก้วกล้า”  ในรายการ “ข่าวเช้าGood Morning Thailand” ช่อง MONO29 ว่า…

ที่มาที่ไป 12 นักษัตร มันเป็นยังไงครับ?

จริงๆ ต้องขอถอยหลังไปสามก้าวก่อนที่จะตอบนะครับคือ คนมองสลากกินแบ่งรัฐบาลในมิติของใคร ถ้ามองในมิติของ “คนซื้อ” ก็แบบหนึ่ง ถ้ามองในมิติของ “คนขาย” ก็แบบหนึ่ง ถ้ามองในมิติของ “คนในสังคม” ก็อีกแบบหนึ่ง คือแต่ละคนจะมองไม่เหมือนกัน แต่ขณะเดียวกันในแง่ของการวิจารณ์ได้ออกมาครบถ้วนจากมุมมองมากน้อยแค่ไหน 

 ประเด็นแรก..สลากกินแบ่งรัฐบาล สิ่งที่เราต้องการคือแก้ไขหวยเกินราคาแปดสิบบาท  ทุกคนบอกวิธีแก้ไขง่ายนิดเดียว อย่าเอา “คน” เข้ามาเกี่ยวข้อง คือสมมุติว่าเราซื้อของกับคน หรือกับเครื่องคอมพิวเตอร์เนี่ย คิดว่าโอกาสที่ใครจะขายเกินราคามากกว่ากัน?  ก็มีคำถามว่า..เอาทุกอย่างกลับเข้าระบบออนไลน์ได้ไหม?  ในชั้นกรรมธิการ หลายคนก็กังวลว่า ปัจจุบันเรามีคนขายที่เป็นคนพิการหรือคนด้อยโอกาสเยอะมาก และขณะนี้ที่ภายนอกมองเราว่าเราพิมพ์สลากเยอะ เชื่อไหมครับคนขายเขาบอกว่าไม่พอขาย

(ตอนนี้ร้อยล้านแล้วนะครับ) ต้องบอกก่อนว่าร้อยล้านใบเนี่ย พิมพ์ให้คนเอาไปขายนะ ไม่ใช่ให้คนเอาไปซื้อ ตอนนี้เราให้คนละห้าเล่ม และร้อยล้านใบเนี่ย ยังมีคนขายที่ต้องการเพิ่มอีกกว่าสามหมื่นคน ที่เขายังไม่ได้สลาก มาลงชื่อรออยู่ แล้วเขายังบอกอีกว่าถ้าได้มาห้าเล่มไม่พอนะ เขาต้องการสิบเล่ม  ดังนั้นเชื่อไหมครับว่าถ้าเราต้องการแก้ไขปัญหาแบบเบ็ดเสร็จ ด้วยตรรกะธรรมดาเนี่ย ง่ายๆ ตามดีมาน-ซัพพลายคือ เราต้องผลิตสองร้อยล้านใบ เพื่อตัดกำลังขายส่งทิ้ง เห็นไหมครับตอนนี้คนเริ่มวิจารณ์ละ คนซื้อบอก..ไม่เป็นไรถ้าไม่ได้ล้นอะไรมากมาย  แต่สังคมบอก..นี่คือการมอมเมา

เห็นไหมครับ

เราคิดเบื้องต้นนะว่าไม่ควรแก้ไขปัญหาด้วยการเติมปัญหา แต่ถามว่าคนขายชอบไหม ให้คนละยี่สิบเล่ม  เขาเอานะ  เหลือก็ยังคุ้ม นั้นคือหลักของการเอาไปขาย เพราะฉะนั้นผมถึงบอกเลยว่าอยู่ที่มุมมองว่าจะมองในมิติของใคร

 เพราะฉะนั้นทางสลากกินแบ่งรัฐบาลเลยคิดว่า การเอาหกหลักกลับไปออนไลน์ ยังเอาเข้าระบบออนไลน์ไม่ได้ มันมีละเอียด กลไกในเชิงกฎหมายที่ทำแล้วอาจผิดกฎหมายได้ ถ้าเราทำพลาด  ทำให้เราคิดว่าเราจะแก้ยังไงดี ต้องออกผลิตภัณฑ์ใหม่และออนไลน์ เพื่อให้ประชาชนมีทางเลือก คือถ้าระบบออนไลน์โดนใจประชาชนได้ และสามารถขายตามราคาได้ด้วยระบบออนไลน์ ประชาชนจะคุ้นครับ คนที่เขาอยู่ออฟไลน์พอเขาเห็นออนไลน์มาก อารมณ์เหมือนเราเดินไปซื้อของในร้านค้ามีของชิ้นหนึ่งถูกตามราคา แต่อีกชิ้นคนขายจะขึ้นราคาเองอีกนิดนึง คิดว่าผู้ซื้อจะซื้อตรงไหน?

(ก็ต้องซื้ออันที่ราคาไม่แพง) ใช่ครับ นั่นแหละเราคิดว่า มันจะทำให้คนที่ขายโก่งราคา เขาก็ต้องเอาราคาลง แต่พอคำถามต่อมาว่าเราจะเอาผลิตภัณฑ์ใหม่ออกมา สังคมบอกว่าเรามอมเมานะ มันเป็นโจทย์ที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ครับ เหมือนกับที่คนเขาพูดว่าเราควรทำคาสิโนเสรี หรือแม้กระทั่งกัญชาเสรี มันมักจะมีกลุ่มคนหนึ่งเสมอว่ามันคือการมอมเมาสังคม แต่ว่าเขาค้านแบบมีเหตุผลเราต้องเข้าใจด้วย เพราะฉะนั้นถ้าเราจะเอาผลิตภัณฑ์ใหม่ออกมา เป้าหมายเราคืออะไร คือการดึงสลากที่โก่งราคาลง ผลพลอยได้คือถ้าเราออกล็อตโต้ อีกหนึ่งรูปแบบที่ชัดเจน คนเขายิ่งบอกเลยนี่ก็มอมเมา รูปแบบที่มีการสะสมเงินรางวัลเป็นร้อยล้านพันล้าน เหมือนต่างประเทศ แต่ต่างประเทศเวลาเขาออกผลิตภัณฑ์ใหม่ออกมา เขาป้องกันเด็กเยาวชนไม่ให้เข้ามาสู่วงจรสลาก ไม่ให้หันมาหาการพนันที่มันหนัก เขาอยากให้มันอยู่ในระบบ ทั่วโลกทำเหมือนกันหมด พยายามรักษารากฐานการพนันอย่างอ่อนในระบบ เราเลยคิดว่าล็อตโต้อาจจะเร็วไป นานาชาติเกินไป

 เราต้องการแก้ไขปัญหาหวยใต้ดินด้วย อยากเอาคนที่เล่นหวยใต้ดินขึ้นมาเล่นหวยบนดินซะ ถ้าล็อตโต้มันคนละตลาดกันนะ  มีหวยใต้ดิน, สลากใบ และล็อตโต้ สามผลิตภัณฑ์ เราจะออกอะไรที่มันคล้ายหวยใต้ดินดีไหม มันจะได้มีแค่สองตลาด คือตลาดสลากใบหกหลัก และตลาดที่มีลักษณะน้อยหลักแบบหวยใต้ดินมีเต็งกับโต้ด  มันเลยกลับมาคุยกันว่าเอาแบบนี้ละกันจะได้แก้ไขปัญหาหวยใต้ดินไปในตัว แต่ไม่ใช่เป้าหมายหลักนะ เพราะมันแก้ไม่ได้ร้อยเปอร์เซ็นต์  ดึงมาได้ไม่เต็มที่เพราะเราไม่ได้เล่นตรงๆ

คือถ้าจะแก้ปัญหาหวยใต้ดินแบบตรงๆ เลยคือต้องทำหวยสองตัวสามตัว และต้องกินรวบนะ  สู้กันไปข้างหนึ่ง ก็เลยเป็นลักษณะกินแบ่งตามกฎหมาย และก็เป็นสี่ตัว แทนด้วยเลขศูนย์ถึงเก้า โอกาสถูกแถงหมื่นครั้งถูกหนึ่งครั้ง มันง่ายไป งั้นเอาสิบสองหลักละกัน แทงสองหมื่นครั้งถูกหนึ่งครั้ง มันน่าจะหลุดข้อหามอมเมา เพราะว่ามันแทงยากถูกยาก มันก็พอแข่งกับใต้ดินได้เพราะอัตราเต็งกับโต้ด อัตราการต่อรองมันคุ้ม จะดึงบางส่วนขึ้นมาได้ง่ายๆ เลขสิบสองหลักหนึ่งถึงสิบสองอะไรจะเข้ากับคนไทยอะ ก็สิบสองนักษัตร จริงๆ จะเป็นสิบสองราศีก็ได้ นั้นคือที่มานะครับ แต่ที่มาจริงๆ เป็นกระบวนการภายใน สื่อก็จะถามประจำเมื่อไหร่จะทำเมื่อไหร่จะออก เมื่อไหร่จะแถลงกัน ต้องบอกว่าถ้าทำมันต้องอยู่ในกระบวนการขั้นตอนศึกษาภายในอยู่ ต้องถามกฤษฎีกา ถามกฎหมาย ต้องคอยมารับฟังความคิดเห็น เพราะฉะนั้นมันเป็นกระบวนการขั้นตอนศึกษาภายใน แต่พอมีกระแสสังคมมีความเห็นแบบนี้ ส่วนหนึ่งที่คัดค้านว่ามอมเมา แล้วก็บอกว่าทำไมไม่เอาสลากใบเข้ามาออนไลน์ ถ้าทำจะแก้กฎอะไรบ้าง  อย่าบอกว่าทางสลากกินแบ่งเป็นคนคิดนะ สังคมต่างหากขอให้เราทำ

ที่อาจารย์พูดมาทั้งหมดมันเป็นกระบานการผ่านการศึกษา แล้วมีกระบวนการภายนอกที่ให้คนภายนอกเข้ามาทดสอบทดลองไหม?

ต้องบอกแบบนี้ครับ กระบวนการที่ให้คนนอกมาทดสอบทดลอง มันเป็นหลักคิดที่เราไม่ต้องทดลองหรอก ทั่วโลกเขาทำกันอยู่แล้ว มันมีตัวอย่างทั่วโลกเลยไอที่เสนอมา

เท่าที่คุยมาไม่ได้หมายความว่า สลากออนไลน์รูปแบบใหม่จะเริ่มดำเนินการดึงกลับมา หรือจะนำสลากหกตัวปัจจุบันเข้าไปออนไลน์ในอนาคต ?

 ตอนนี้อะไรเกิดขึ้นได้หมด ต้องบอกว่าขั้นตอนที่เราแถลง เนื่องจากสื่อมวลชนถามว่า เมื่อไหร่มันจะเป็นอะไรสักที สังคมก็บอกเมื่อไหร่เราจะแก้ไขสลากเกินราคาได้สักที เราก็บอกสังคมว่าเราจะทำแบบนี้นะ แต่เราต้องปรึกษากฤษฎีกาก่อน พอปรึกษาว่าถูกต้องตามกฎหมายไหม เราก็กลับมาดูว่าเราจะรับฟังความคิดเห็นไหม แล้วถ้าฟังความคิดเห็นแล้วคนไม่เห็นด้วย ทำเสนอ ครม. ไม่ได้ ครม. คงไม่อนุมัติอยู่แล้ว แต่ถ้าสังคมเห็นว่ามันมีหลักทางวิชาการ สังคมเห็นว่าพอจะมีเหตุผล เราก็เสนอต่อ ครม. เขาจะเห็นด้วยไม่เห็นด้วยก็ได้ ถูกไหมครับเพราะฉะนั้นถึงบอกว่ามันมีหลายขั้นตอน ขณะที่เราทำกระบวนการภายในแล้วสังคมเริ่มบอกว่าเรามอมเมา เลยกลับมาดูว่า เอาล่ะเราไม่อยากแตะคนขายเดิมนะ แล้วที่เราไม่อยากทำสลากสองตัวสามตัว เพราะสลากใบมันมีเลขท้ายสองตัวสามตัว ถ้าเอามาทำแยกเป็นสองตัวและก็สามตัวมันซ้ำซ้อนอีก  คนขายเดือดร้อนเสียการเสียงาน เราจึงหลบเป็นผลิตภัณฑ์ที่เป็นเลขสี่ตัว หรือภาพสี่ภาพ  คือคิดครบทุกมิติแทนคนขาย ในแง่ของการที่ไม่อยากให้มีผลิตภัณฑ์อื่นมาทับตลาดเขา คิดแทนสังคมคือ แทงสองหมื่นครั้งถูกครั้งเดียวมันไม่ได้มอมเมา แต่คิดถึงการดังราคาลงเพื่อเป็นเป้มหมายหลัก แน่นอนสังคมส่วนหนึ่งบอกว่างั้นกลับไปคิดเอาสลากใบหกหลักเข้าออนไลน์ซะ เราก็จะบอกกับคนไทยทั่วไปว่า เราขอศึกษาก่อนนะ เพราะสังคมบอกให้เราทำสิ่งนี้

มีคนบอกว่าทำไมต้องพยายามขนาดนั้น ตั้งใจจะแค่แก้ไขปัญหาสลากเกินราคาจริงหรอ หรือว่ารัฐบาลต้องการเงินเพิ่ม ต้องบอกว่าไม่ได้คิดถึงการหารายได้เข้ารัฐเลย เราพิมพ์ร้อยล้านใบเนี่ย เราห่วงเพดาน ไม่อยากให้มันมากไปกว่านี้ แต่ถ้าสังคมไทยคนไทยซื้อสามสิบล้านใบเราก็พิมพ์แค่สามสิบล้านนะ เสนอให้พิมพ์เท่าไหร่ก็พิมพ์เท่านั้น เพื่อให้คนขายเอาไปขาย

ท้ายที่สุดแล้ว สลากรูปแบบใหม่นักษัตร 12 ราศี ยังไม่เกิดเป็นรูปธรรม  ที่ยังเป็นแค่แนวศึกษาว่าอาจจะเป็นทางเลือกหนึ่งที่ช่วยแก้ไขปัญหา การขายสลากหกหลักเกินราคา แต่เมื่อสังคมวิพากษ์วิจารณ์ ทางกองสลากฯ จึงต้องระงับการดำเนินการ  แต่ในอนาคตจะมีการเดินหน้าไปในรูปแบบไหนนั้น จึงต้องจับตาดูกันต่อไป

ถ้าคนไทยยังชอบเล่นหวย ยังหวังรวยทางรัด เดือนละสองครั้งหรือมากกว่าสองครั้ง แน่นอนว่า การแก้ไขปัญหาเรื่องนี้ก็จะไม่มีทางสิ้นสุด เพราะฉะนั้นใช้วิจารณญาณก่อนจะวิพากษ์วิจารณ์ จึงต้องมองในหลากหลายมิติด้วยเช่นกัน